Hoe kan zo’n gigantisch complex met zo veel reusachtige gebouwen zo onzichtbaar zijn? In de zes jaren dat ik in Leiden heb gewoond heeft de Meelfabriek nooit een plek in mijn mental map veroverd – totdat ik een interview had met de Zwitserse architect Peter Zumthor, die de fabriek aan Leiden terug gaat geven.
In 1986 werd bekend dat de meelproductie naar Rotterdam zou verhuizen en dat de fabriek, in 1889 gebouwd, te koop kwam. Alle ontwikkelaars wilden de fabriek slopen, behalve Ab van der Wiel. ‘U heeft hersenschimmen’, zei de wethouder tegen hem. Mar Van der Wiel was een paar jaar daarvoor voor het eerst in New York in een loft geweest. Hij was ervan overtuigd dat industriële architectuur heel geschikt te maken was als woonomgeving, en zette door.
Bij een grote maquette van het terrein legt Van der Wiel uit wat hem voor ogen staat: een hotel in het silo, kunst en cultuur in het ketelhuis, 400 ondergrondse parkeerplaatsen, een House of Fashion & Design, tien grondgebonden woningen, een winkel als het nieuwe Landmarkt met verse producten uit de omgeving, een gezondheids- en wellnesscentrum met een zwembad op het dak, en een omgeving voor ‘het nieuwe werken’, waar de Leidse creatievelingen elkaar zullen ontmoeten.
De openbare ruimte moet als een doorlopend park aansluiten op de nu losse stukjes groen langs de oude singels. Ontwerper van de tuinen wordt Piet Oudolf, die voor Zumthors Serpentine Gallery in Londen de binnentuin ontwierp.
In mei 2012 moet de (ver)bouw beginnen, in 2014 moet de eerste fase klaar zijn. Het is enerverend om er rond te lopen – alles is zó groot, zó stoer, en zó verwilderd dat je je bijna niet kunt voorstellen dat deze wildebras ooit weer getemd kan worden. Ik kom nog eens kijken.
