Het water keert terug in de stad. Soms is dat voor de mooi, zoals met het herstel van oude havens en grachten, maar met de verandering van het klimaat is het ook uit nood geboren. Het regent vaker en harder, de riolen kunnen het niet aan en de straten staan blank. De rivieren worden voller en spoelen met regelmaat over de kades. Overal ontstaan er nieuwe woonwijken aan het water, met vaarten en tochten en steigers aan de achtergevels, maar ook in het water, drijvend of op palen. Sommigen geloven dat de stad van de toekomst op het water ligt, met drijvende huizen, parken en zelfs energiecentrales.
Koen Olthuis, oprichter van Waterstudio.NL, ondertekent zijn emails met de oproep: ‘Protect our planet with scarless floating developments!’ Dat is voor hem het sleutelwoord: scarless, het veroorzaakt geen littekens. Time Magazine noemde hem in 2007 een van de 250 meest invloedrijke mensen in de wereld. Op de Malediven, die met het stijgen van de zeespiegel in de golven dreigen te verdwijnen, werkt hij nu aan een drijvende golfbaan, hotels, een conferentie-oord, zelfs een drijvende stad met 20.000 huizen. In Nederland heeft hij een plan voor Naaldwijk ontwikkeld, het Nieuwe Water geheten, dat volgens de opdrachtgever de eerste woonwijk in ontpolderd gebied wordt. In dit uiterst utilitaire landschap van kassen en sloten moet de ‘Citadel’ komen, een drijvend complex van 60 appartementen en onderwater parkeren. Elders in het plan zijn er ook paalwoningen gepland en huizen op terpen – een ander, veel ouder antwoord op het wassende water.
Voor Olthuis is de noodzaak van bouwen op het water evident. ‘Wereldwijd staan 90 procent van de steden aan de kust of een rivier. Naarmate er meer mensen naar de steden trekken is er bouwgrond nodig – en die ligt op het water. Verplaatsbare gebouwen zijn ook duurzamer, want als ze op de ene plek niet meer nodig zijn, kun je ze gewoon naar een andere plek slepen waar er wel behoefte aan is. In Nederland is dat dubbelgebruik ook voor de hand liggend: de waterschappen willen meer water en de gemeenten willen meer huizen. Voor architecten van mijn generatie is het water het nieuwe domein.”
Tracy Metz