Nederland is vandaag een nieuwe gebeurtenis op fotografiegebied rijker: de jaarlijkse fotobeurs Unseen begint. Zoals de titel aangeeft ligt de nadruk op werk dat niet eerder is vertoond. Er doen ruim vijftig galeries mee waarvan tweederde uit het buitenland, variërend van China tot Frankrijk en Amerika tot Turkije. Unseen is een initiatief van FOAM, communicatiebureau Vandejong en het bureau Platform A dat cultureel ondernemerschap ondersteunt. Het interieur is een ontwerp van het Amsterdamse bureau Müller Van Tol.
Directeur Marloes Krijnen van FOAM over waarom deze beurs nu, toevallig in dezelfde week als de heropening van het Stedelijk Museum: ,,Fotografie heeft zich ontwikkeld tot hét medium van deze tijd. Het vak zelf is volop in beweging en de waardering ervoor groeit. Er is plek voor een nieuwe beurs die zich richt op de fotografie die we nog niet kennen.”
,, Nederland heeft dit nodig”, zegt verzamelaar en galeriehouder Willem van Zoetendaal die met twee stands op Unseen staat, ,,anders blijft men hardnekkig op het vrijblijvende festival-niveau opereren. Dit is een nuttige graadmeter van de stand van zaken in de nationale en internationale fotografie.” Wanneer is Unseen voor hem geslaagd? ,,Als ik verrast word.”
Terwijl de marktprijzen van foto’s juist omhoog schieten – recordhouder is Andreas Gursky’s Rhein II uit 1999 dat voor 4,3 miljoen dollar werd verkocht – is deze beurs bewust betaalbaar gehouden. De huur van een stand kost Marloes Krijnen gemiddeld één vijfde van een stand op Paris Photo. ,,Dat maakt het mogelijk voor galeriehouders on onbekend werk te tonen. Als ze de hoofdprijs moeten betalen om er te staan dan moeten ze met duur werk hun investering terugverdienen.” Bij dat streven naar betaalbaarheid hoort ook de ‘Unseen Collection’ die in een apart glazen paviljoen is ondergebracht. ,,Alle deelnemende galeries hebben ruim tachtig foto’s ingebracht die onder de duizend euro kosten. Zo kunnen beginnende verzamelaars én beginnende fotografen een start maken.”
Volgens de Turkse eigenaar van galerie The Empire Project uit Istanbul, Kerimcan Güleryüz, is dit een noodzakelijk initiatief nu Paris Photo te duur en te snobistisch wordt. ,,Ik werk het liefst met jonge fotografen die ik door de tijd heen verder kan begeleiden. Hier in Amsterdam laat ik werk zien van bijvoorbeeld Ali Taptik, met wie ik zeven jaar geleden ben begonnen en die al in het tijdschrift Foam Talent is opgenomen.” En wanneer de beurs voor hem een succes is: ,,Als ik mijn kosten eruit heb, en als ik nieuw publiek voro mijn kunstenaars kan aanboren.”
Behalve de beurs omvat Unseen ook diverse nevenactiviteiten. De twee jaar geleden in Parijs opgericht boekenbeurs voor onafhankelijke uitgevers, Offprint, komt naar Amsterdam. In de bioscoop van de Westergasfabriek, het Ketelhuis, zijn er documentaires over fotografie te zien. Er is ook speciale aandacht voor modefotografie, met ruim 180 foto’s uit de afgelopen eeuw. Die komen uit de collectie van de Berlijnse instelling Camera Work, een van de grootste verzamelingen foto’s en fotoboeken ter wereld.
In de ‘speaker’s corner’ in het MC theater zijn er lezingen van onder anderen curator Simon Baker van Tate Modern, Simone Klein van Sotheby’s Parijs en de Amerikaanse curator, handelaar en al veertig jaar verzamelaar Bill Hunt. Twee jaar geleden verscheen er een boek met werk uit zijn collectie met de toepasselijke titel The Unseen Eye: Photographs from the Unconscious. Zijn tip voor de beginnende verzamelaar: ,,Just follow your heart.’’
NOOT Unseen, t/m 23 sept, www.unseenamsterdam.com, toegang €20 of passepartout €47,50.