Elke woensdag ben ik tussen 10 en 11 uur te gast in het KRO NCRV radioprogramma De Ochtend op Radio 1 om actuele ontwikkelingen op het gebied van architectuur en stedelijk leven te bespreken. Vandaag: Waar steeds meer mensen naar de stad trekken, leidt dat tot een oververhitte woningmarkt en bijbehorende infrastructurele opstoppingen. Daarom zie je in steeds meer steden enorme woon- en kantoortorens uit de grond schieten. Maar onomstreden is deze vorm van bouwen zeer zeker niet…
Rotterdam, dé hoogbouwstad van Nederland
Rotterdam is al de hoogbouwstad van Nederland: de Maastoren op de Wilhelminapier is met 165 meter het hoogste gebouw van Nederland. Er vlak naast staat de hoogte woontoren van Nederland, de New Orleans, met 158 meter. Ook daar vlakbij staat de Rotterdam van Rem Koolhaas, dat met 149 meter niet het hoogste is, maar wel het grootste gebouw van Nederland. Nu is er een nieuwe golf aan hoge torens in aantocht, die nóg hoger zullen worden: de Peter Stuyvesant Building (190 meter) en de Zalmhaventoren aan een oude havenbassin, die 215 meter inclusief mast moet worden.
Het is natuurlijk spierballenvertoon waarmee de stad aan z’n imago bouwt als de modernste stad van Nederland – een onbedoelde nasleep van het bombardement van 1940. Een van de voorstanders van de Zalmhaventoren zei hierover: ‘Zoals de grachtengordel Amsterdam uniek maakt, doet de hoogbouw dat voor Rotterdam.’ Bovendien is hoogbouw voor Rotterdam een manier om meer bewoners in de binnenstad te krijgen. De stad heeft altijd moeite gehad om – sinds de oorlog- de binnenstad gezellig te krijgen.
Toch groeit ook het verzet. Want de hoogbouw heeft een paar duidelijke nadelen. Waar je op de bovenste verdiepingen van een mooi uitzicht kunt genieten, is het op de grond niet altijd comfortabel vertoeven: teveel wind en teveel schaduw. Zelfs de Rotterdamse stedenbouwkundige Riek Bakker, die de Kop van Zuid in Rotterdam juist met hoogbouw op de kaart heeft gezet, vindt deze enorme nieuwe toren geen goed idee. Door bezwaren van omwonenden liggen de plannen nu bij de Raad van state. Als die het goedkeurt kan de bouw na de zomervakantie beginnen en dan moet in 2021 klaar zijn.
-
- De New Orleans toren in Rotterdam
-
- De Maastoren in Rotterdam
-
- Buiten Utrecht moest de Belle van Zuylen toren komen, 262 meter bij Leidsche Rijn aan de snelweg A2. Ter vergelijking: De Domtoren is 112 meter hoog. En hoger bouwen dan de Domtoren is vloeken in de kerk in Utrecht. Het plan werd in 2010 afgeblazen.
-
- De Zalmhaventoren in Rotterdam
Amsterdam: strijd rond hoogbouw in de Sluisbuurt
Ook in Amsterdam – van nature geen stad met een hoogbouwtraditie – houdt hoogbouw nu de gemoederen bezig. De gemeente wil aan de oostkant van de stad, binnen de ringweg A10, een nieuwe woonwijk bouwen, de Sluisbuurt. Amsterdam heeft woningen nodig, veel woningen want de stad groeit met meer dan 10.000 inwoners per jaar. Ruimte is beperkt, dus wil de stad de lucht in: 28 gebouwen in deze Sluisbuurt, waarvan er elf tussen de dertig en de veertig meter hoog. Nog eens elf torens worden veertig tot tachtig meter en de andere zes bereiken een hoogte van tachtig tot 143 meter.
Hier is ook verzet tegen, met de architect en stedenbouwkundige Sjoerd Soeters voorop. Hij waarschuwt ook voor de wind en de schaduw op de begane grond, en zegt dat je datzelfde aantal woningen kan bereiken mag gebouwen is zes, zeven lagen. Soeters gaat een alternatief plan maken dat hij eind maart gaat presenteren.
Het plan voor hoogbouw in de Sluisbuurt in Amsterdam
Meer lezen?
- Meer trends in De stad in De Ochtend vind je hier.
- Ook in Parijs en Berlijn wordt groots ingezet op hoogbouw. O.a. zeven nieuwe skyscrapers staan gepland in Parijs en het Amsterdamse architectenbureau UNstudio mag vier wolkenkrabbers gaan toevoegen aan de skyline van Frankfurt.