Elke woensdag ben ik tussen 10 en 11 uur te gast in het KRO NCRV radioprogramma De Ochtend op Radio 1 om actuele ontwikkelingen op het gebied van architectuur en stedelijk leven te bespreken. Vandaag: De Design Week vorige week in Milaan is de grootste designhappening van de wereld met zo’n 300 duizend bezoekers. Welke trends en ontwerpen vielen op?
Wat mij boeit aan deze ontmoeting van de vakwereld zijn de ideeën, de manier waarop ons denken over onze samenleving en grondstoffen en consumentisme in ’producten’ worden vertaald. Ondanks de trend van meer duurzaamheid en hergebruik in de design krijgen de grote bedrijven toch steeds meer de overhand – Ikea, Mini, Omega, Lexus. Het wordt ook steeds meer een festival, leuk om rond te struinen en een prosecco’tje te drinken.Kijk om een indruk te krijgen maar naar de vier vlogs die ik heb gemaakt tijdens mijn bezoek.
https://www.youtube.com/playlist?list=PLdOpwSpib65-q7Ey-xXTk9aQW1ukzuZSf
Idealistisch design uit Nederland
In Nederland is een sterke designtraditie. Waar we de laatste jaren ook goed in zijn geworden is het ontwerpen vanuit een groter idee of ideaal, zoals duurzaamheid:
Zo zag ik bijvoorbeeld tijdens de Milaan Designweek de Sugar Rush, een koffietafel van suiker, een ontwerp van de Rotterdamse ontwerper Paul Schrijen van Atelier010. Van 8 of 9 kilo suiker bakt hij in een mal een koffietafel – van suiker. Je kunt een stukje afbrokkelen voor in je koffie, en je kunt de hele tafel opnieuw gebruikt worden zonder dat er afval ontstaat. Het is dus een zoet commentaar op de verkwistende manier waarop we vaak omgaan met materialen en grondstoffen.
En de Sheltersuit is een initiatief uit Enschede, een non-profit clubje dat een pak van afgedankte materialen heeft ontworpen voor daklozen die liever op straat slapen, of niet in de opvang mogen omdat ze een hond hebben. De bovenkant is een jas, de onderkant is een afritsbare slaapzak, en het geheel wordt geleverd in een handige rugzak. En alles wordt gemaakt door vrijwilligers, dat zijn vluchtelingen en mensen met een ‘afstand tot de arbeidsmarkt’, maar ook gewoon mensen die overdag een baan hebben en dit erbij doen in hun vrije tijd. Ze hebben er ook in Milaan samen met het Rode Kruis 50 uitgedeeld, aan Italiaanse daklozen. En Hugo Boss is ook zijn overtollige materialen aan Sheltersuit komen aanbieden.
Met humor de agenda van de grote merken beïnvloeden
Ook designopleidingen uit de hele wereld laten frisse ideeën van studenten zien. Mijn favoriet dit jaar was de SuperSupermarkt van de designopleiding in de Deense stad Kolding. Die hebben een bestaand gebouw ingericht als supermarkt waar alle producten zijn gemaakt van afval. De artisjokken in een glazen potje zijn gemaakt van schuimrubber dat overblijft van de productie van wc brillen. De asperges zijn gemaakt van spaarlampen, de ‘elektronische soep’ is van component van electronica, de citroenen zijn in feite geel geschilderde lampjes, de salami is gemaakt van sliertjes leer die overblijven bij de productie van meubelen. Alles ligt keurig in schappen uitgestald met een beschrijving erbij, net als in de echte supermarkt. Het is heel secuur gemaakt en daardoor ontzettend grappig.
De wilde ideeën die tijdens de Designweek te spotten zijn vind je niet letterlijk terug in de commerciële ontwerpen. Maar je ziet wel dat op deze humoristische manier de agenda wordt bepaald. Alle commerciële meubelfabrikanten denken nu echt wel na over hoe ze hun producten fabriceren, over grondstoffen, over afval. Zo’n SuperSupermarkt heeft misschien geen macht, maar wel invloed.
Meer lezen?
Meer trends in De stad in De Ochtend vind je hier.