Elke woensdag ben ik tussen 10 en 11 uur te gast in het KRO NCRV radioprogramma De Ochtend op Radio 1 om actuele ontwikkelingen op het gebied van architectuur en stedelijk leven te bespreken. Vandaag: Een blik op de Maastunnel, één van de belangrijkste verkeersaders van Rotterdam, die binnenkort na 75 jaar een ingrijpende renovatie zal ondergaan.
De Maastunnel in Rotterdam
De Maastunnel, één van de belangrijkste verkeersaders door Rotterdam viert een jubileum: 75 jaar geleden alweer werd deze tunnel geopend. In de loop van die driekwart eeuw is de tunnel heel vies en donker geworden, en die heeft dus een opknapbeurt nodig. Komende maandag 3 juli gaat de tunnel voor de helft dicht voor een ingrijpende renovatie.
Het asfalt is aan vervanging toe, en ze grijpen meteen de gelegenheid om een aantal fikse verbeteringen toe te voegen. Zo gaat de tunnel lichter worden. Er komt nieuwe led-verlichting in de oude armaturen, in de gelige tint van destijds, maar met de mogelijkheid om ze in een noodgeval hel-wit te laten branden. De tegels worden vernieuwd, ze zijn in Spanje nagemaakt. Ook het asfalt wordt lichtgeel, net als de klinkers waarmee de tunnel eerst was bestraat. Dat alles moet een prettigere en veiligere ervaring voor de automobilisten opleveren.
Rotterdam heeft als supervisor de architect André van Stigt in de arm genomen, een Amsterdammer notabene. Hij is gespecialiseerd in het renoveren van monumentale oude gebouwen. zoals het Olympisch Stadion in Amsterdam en de tramremise De Hallen.
Hoewel de renovatie afwisselen, per buis, gebeurd, is het onvermijdelijk dat het verkeer hier last van zal krijgen. De voet- en fietstunnel blijft trouwens open. Het gaat allemaal rond de 130 miljoen kosten, en moet in september 2019 weer helemaal klaar en fris zijn.
Iconisch rijksmonument
De tunnel is een waar icoon voor Rotterdam. En meer dan dat: de tunnel is ook een rijksmonument. Er is zelfs een boek over verschenen ter gelegenheid van die 75ste verjaardag, door Henk van der Maas – what’s in a name. En alweer acht jaar geleden heeft het cultuurhistorisch onderzoeksbureau SteenhuisMeurs de betekenis van de tunnel in kaart gebracht. Het is volgens hen zowel een monument voor automobiliteit in de stad, als een architectonisch kunstwerk, als een project dat symbool staat voor de modernisering van Rotterdam in de eerste helft van de twintigste eeuw.
De bouw begon in 1937 en- dat is heel opmerkelijk- de tunnel is in de oorlogstijd, in 1942, opgeleverd. Er was overigens geen feestelijke opening, want dan zou het maar een nazi-feest worden. Overigens hebben diezelfde Duitsers de tunnel voorzien van explosieven, zodat hij op elk gewenst moment kon worden opgeblazen. Dit is niet gebeurd – vermoedelijk heeft het verzet de explosieven onklaar gemaakt.
- Maastunnel – Fietsers op de roltrap
- Maastunnel – autobuis
- Maastunnel – trouwen
- Maastunnel – Ventilatiegebouw
Verkeersader
De Maastunnel is enorm belangrijk als verkeersader door Rotterdam. Het gaat niet alleen om de tunnel zelf, die zo’n 1,4 kilometer lang is, maar ook om de verdiepte aanlopen dwars door het centrum, de buizen voor fietsers en voetgangers én de ventilatiegebouwen – heel mooie karakteristieke gebouwen. Volgens Van Stigt zouden deze aan de centrumkant heel goed een restaurant kunnen worden.
Het grappige is voor de bouw van de Maastunnel, een ontzettend levendige discussie was over of en hoe een dergelijke tunnel aangelegd moest worden. In 1898 begon die al. Moet je voorstellen, bijna 40 jaar voordat de eerste paal de grond inging! Maar nu is ie niet meer weg te denken uit de stad. Verlijk dat maar eens met Amsterdam, die maar niet kan besluiten of er ponten over het IJ blijven varen, of dat er twee fietsbruggen komen, of toch een tunnel. Amsterdam kan hier echt van Rotterdam leren: leg die tunnel onder het IJ nou maar aan!
Meer lezen?
Meer trends in De stad in De Ochtend vind je hier.