Water – we strijden ertegen, we sluiten er een verbond mee, we leven ermee, wenden het aan voor ons gewin, en: we hebben er ook veel plezier mee! In Zoet&Zout zal te zien zijn hoe Nederlanders sinds oudsher pret hebben beleefd aan water: zwemmend, zeilend, of – als het koud is – schaatsend. Read the article…
Als Hansje Brinker een Nederlandse uitvinding zou zijn geweest, dan was hij tegenwoordig vingers te kort gekomen om het water tegen te houden dat de dijken belaagt. Het komt van alle kanten: er valt meer regen, de zeespiegel stijgt, het sijpelt uit de grond omhoog. De dijk verandert dus ook: dat is geen log, onbeweeglijk, onveranderlijk grondlichaam meer. De dijk wordt hoger, lager, breder, steiler, flauwer, en ook intelligenter. Hij wordt gecombineerd met huizen, parkeergarages en duinen. Hij wordt zelfs van heel ander materiaal gemaakt, zoals beton en misschien zelfs van textiel. Read the article…
De koeien van Willem Roelofs zwerven langs de waterkant als ossen in een wilde natuur. Het is het polderland van midden-Nederland, maar Roelofs laat er geen omheining, zelfs geen hekje zien als spoor van menselijke belemmering aan dit arcadische tafereel. Volgens vele is dit polderlandschap, zoals in de 19e eeuw geschilderd door Roelofs en later door anderen van de Haagse School, precies door toedoen van deze schilders tot het ‘meest typische’ Nederlandse landschap geworden. Read the article…
De dijk afgraven? Het water door de polder laten stromen? Ondenkbaar in een land dat eeuwen bezig is geweest het water buiten te houden. Maar onder druk van de verandering van het klimaat en de zwellende rivieren is op sommige plaatsen in Nederland ‘ontpolderen’ de nieuwe werkelijkheid. Burgers en boeren met hun koeien en graan moeten wijken voor het water. Het is wennen, vooral voor degenen die voor dat water uit moeten verhuizen. Read the article…
In veel culturen worden natuurkrachten als monsters of wilde dieren afgebeeld. De Nederlandse is echter niet zo van de ‘animalisaties’. Hoewel water er allesbepalend en soms verwoestend is, ontstond nooit een cultus van watermonsters. Hoewel – begin zeventiende eeuw bezong Joost van den Vondel de ‘Wrede Water Wolff’, doelend op het Haarlemmermeer dat lag tussen Amsterdam, Haarlem en Leiden. Read the article…
De Oosterscheldekering is vandaag jarig: het was op de dag af 25 jaar geleden dat koningin Beatrix de schuiven de liet zakken. Nu gaat staatssecretaris Atsma in een bijeenkomst die ik voorzit, de schuiven juist openzetten. De symboliek is een knik naar de milieubeweging die al in een vroeg stadium erop wees dat de Oosterschelde achter een dichte dam een dode bak water zou worden. Voor een meerprijs van 30 procent is de dam in een doorlatende kering veranderd. Maar hij laat niet genoeg zand of getij door. Wat gaan de komende 25, 100, 175 jaar brengen – de kering is immers voor 200 jaar gebouwd?
Meer over onze waterwerken in mijn boek ‘Zoet&Zout:Water en de Nederlanders’ dat in februari 2012 verschijnt Read the article…