Elke dinsdag ben ik voor het nieuws van 11 uur te gast in het KRO NCRV programma Spraakmakers op Radio 1 om actuele ontwikkelingen op het gebied van architectuur en stedelijk leven te bespreken. In Rotterdam heeft Het Nieuwe Instituut zo’n 50 architecten uitgenodigd mee te doen aan het internationale project ‘Letters to the Mayor’. Wat willen zij meegeven aan de burgemeester?
Letters to the Mayor: van New York naar Rotterdam
In Rotterdam heeft Het Nieuwe Instituut zo’n 50 architecten uitgenodigd mee te doen aan het internationale project ‘Letters to the Mayor’. Dat project is in New York in 2014 begonnen bij het Storefront for Art and Architecture. Intussen heeft een flink aantal steden over de hele wereld meegedaan – en nu Rotterdam. Burgemeester Aboutaleb heeft de tentoonstelling geopend en is met de schrijvers in gesprek gegaan.
Er zitten hele poëtische observaties bij, maar ook hartekreten: zorg ervoor dat de stad toegankelijk blijft, voor jonge mensen, voor mensen met een minder dikke portemonnee. Het internationaal bekende bureau MVRDV – bekend van o.a. de Markthal – wijst de burgemeester o.a. op de mismatch is tussen de witteboordenbanen en de lageropgeleide werkers.
Koester jonge architecten en naoorlogse architectuur
Er zitten ook heel concrete voorstellen bij. Marjolein van Eig schrijft dat de strenge Europese regels voor aanbesteding van nieuwe gebouwen het heel erg moeilijk maken voor jonge architecten om aan de bak te komen. Zij zegt: laat de stad vijf keer per jaar een wedstrijd uitschrijven voor overheidsgebouwen waarbij de criteria zijn visie en talent in plaats van alleen omzet en ervaring. Ervaring moet je ergens kunnen opdoen!
We kennen Rotterdam als de stad van de hoogbouw – zie bijvoorbeeld onderstaande foto’s van stadsfotograaf Ossip van Duivenbode. Prachtig, maar Van Eig roept de burgemeester op om óók de naoorlogse architectuur te koesteren, bijvoorbeeld de grote stoere gebouwen van Maaskant. En ze stelt ook voor om de platte daken van de Lijnbaan in groene weides om te toveren.
Minder fossiele brandstoffen
Aboutaleb riep de briefschrijvers op om met concrete projecten te komen. Ik hoorde dat er op de borrel meteen ook een idee ontstond bij twee van die bureau’s, De Urbanisten en LOLA Landscape. Wat blijkt: Rotterdam is nog steeds fossiele-brandstof-stad nummer 1 in Nederland, vooral de haven. Zij zeggen: wij als architecten kunnen Rotterdam op de kaart zetten door dit te helpen verminderen. En die innovaties zijn ook goed voor de werkgelegenheid.
Je ziet dat olie steeds meer een rol gaat spelen in het gesprek over de stad. Bijvoorbeeld ook in de stad waar dit project vandaan komt, namelijk New York. Daar heeft de burgemeester vorig week aangekondigd Shell en vier andere oliemaatschappijen voor de rechte te slepen om hun rol de verandering van het klimaat.
Design als oplossing van stedelijke problemen
Het project ‘Letters to the Mayor’ is inmiddels in onder andere Athene, Bogota, Buenos Aires, Lissabon, Madrid, Mexico Stad en Sao Paulo. Overal komen dezelfde thema’s terug, nu steden steeds groter worden en dus ook politiek belangrijker: groene ruimte, betaalbare huisvesting, ongelijkheid, toerisme. Een van de sterkste brieven komt uit New York, van architectuurcriticus Alexandra Lange. “Design is niet de slagroom op de taart”, zegt zij, “of de toeristenattractie, nee, design is het oplossen van problemen.” Ik denk dat alle Rotterdamse briefschrijvers het daar mee eens zullen zijn.
Meer lezen?
Meer trends in De stad in Spraakmakers vind je hier.
