De polder op vilt in kaart gebracht
Met de tentoonstelling ‘Grounding the Map – Mapping the Ground’ wil de curator, in het tijdperk van gps, „alternatieve relaties tot de aarde” bieden. Ik schreef erover in de NRC van 18 januari.
Luchtfoto’s, gps, wayfinding apps – er is steeds meer technologie beschikbaar om ons op weg te helpen, of om onze omgeving te leren kennen. Maar die informatie is zo abstract, zo losgezongen van de aarde, dat we juist minder weten waar we zijn. De nieuwe expositie in Zone2Source in het Amstelpark – in 1972 de locatie van de eerste Floriade – wil ons met het werk van vijf kunstenaars als het ware met beide benen weer op de grond terugbrengen. Oftwel „alternatieve relaties tot de aarde” bieden, volgens directeur en curator Alice Smits.
Cora Jongsma, kunstenaar en landschapshistoricus aan de universiteit in Groningen, brengt de Friese Lionserpolder in kaart in vilt. Het vilt maakt ze zelf van wol van verschillende soorten schapen, afhankelijk van het landschap dat ze ermee uitbeeldt. Net als het land hebben haar ‘feltscapes’ reliëf: de sloten liggen dieper, de opgehoogde boerenweggetjes zijn hoger, net als de ronde vormen die verraden dat deze polder ooit een getijdenlandschap was. Jongsma neemt ze mee naar de boeren in deze polder en leert van hun verhalen over de relatie tussen land en landbouw. ‘Conversation pieces’ noemt ze ze dan ook.
Ook Antti Tenetz (Finland) maakt indruk met zijn al tien jaar lopende onderzoek ‘Tracing’, waarin hij de verhouding tussen mens, dier en landschap in kaart brengt. Hij volgt de sporen, vaak in bittere kou, van de forel en de wolf in het Arctische deel van Finland, en laat ze in uiteenlopende media zien.
Zwemmend in een ijskoude rivier maakt hij video-opnames van de forellen, met een drone filmt hij de rivier van bovenaf. In het bos zet hij een camera neer die heel soms bij zonsopgang een schim van een wolf tussen de bomen vangt; met een gps-tracker volgt hij de jachtroute van het alfamannetje. Tenetz’ gebruik van technologie maakt ons deelgenoot van het leven en het lot van wat hij noemt ‘hybride culturele dieren’, waarvan het bestaan zo nauw met dat van de mens zijn verweven.
Ik interviewde Alice Smits ook voor mijn weekvlog. Kijk hier het interview en een kijkje in de expositie terug.